Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), koronavirüs pandemisinin kamu emekçilerinin çalışma düzeni üzerindeki etkilerini incelemek için 23 Şubat- 9 Mayıs 2021 tarihleri arasında Türkiye genelinde, 76 ilde farklı iş kollarında çalışan 2333 kamu emekçisi ile gerçekleştirilen araştırma sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı.
Araştırmada, devletin pandemi sürecinde gerekli destekleyici önlemleri almamasının emekçileri, işsizlik, esnek çalışma ve sadece kendisinin değil, sevdiklerinin sağlığını da tehlikeye atma pahasına çalışmaya devam etme seçeneklerine mahkûm edildiğine dikkat çekildi.
ÇALIŞANLARIN ÇALIŞMA DÜZENİ ETKİLENDİ
Araştırma sonucunda paylaşılan verilere göre araştırmaya katılan kamu emekçilerinin yüzde 90’ının çalışma düzenlerinin etkilendiğine dikkat çekilerek şu tespitlere yer verildi:
“- Kamu emekçilerinin %90’ı Covid-19 pandemisinin çalışma düzenlerini etkilediğini, %53’ü bu süreçte evden çalıştığını, %64’ü ise uzaktan çalıştığını ifade etti. ‘Covid-19 çalışma düzenimi etkiledi’ diyenlerin %74’ü evlidir; %75’inin yaşadığı hanede çocuk bulunmakta ve %58’inin çocukları ise okula gitmektedir.
– Pandemi sürecinde kamu emekçilerinin çalışma saatleri artmıştır. Kamu çalışanları, yasal izinlerini, öğlen ve hafta sonu tatili haklarını kullanamamışlardır.
– Kamu emekçilerinin %58’inin çalışma saatleri değişmiş, %53’ü evden çalışmaya başlamış, %21’inin çalışma saatleri artmış, %15’inin çalışma saatleri rotasyonla belirlenmiş, %10’u yasal izin hakkını kullanamamış, %9’u hafta sonu tatil hakkını kullanamamış, %9’u öğlen tatili hakkını kullanamamış olduğunu ifade etmiştir.
– Araştırmaya katılım gösterip uzaktan çalışma deneyimi olduğunu belirten kişilerin %38’i uzaktan çalışma durumunda hakları hakkında bilgi sahibi değildir.
– Kamu emekçileri pandemi sürecinde uzaktan çalışırken yalnızlaştılar. Kendilerini tükenmiş hissediyorlar.
– Uzaktan çalışmaya ilişkin duygu ve düşünceleri sorulan katılımcıların %94’ü ‘sosyalleşme olanaklarım azaldı, yalnızlaştım’ derken, %88’i mesai mefhumunun kalmadığını belirtti.
– Kamu çalışanlarının iş yükü arttı; yaşlı ve çocuk bakım yükümlülükleri çoğaldı, hane içi ilişkiler pandemi sürecinde bozuldu.
– Kamu emekçileri pandemi sürecinde gelir kaybı yaşadılar ve yoksullaştılar.
– Bütün sabit gelirlilerde olduğu gibi kamu çalışanlarının da reel ücretleri enflasyon karşısında eridi. Bunun yanı sıra pandemi sürecinde benimsenen yeni çalışma düzeni nedeniyle fazla mesai ücreti, ek ders ödemesi vb. ek ödemeler kesildiği için kamu çalışanlarının reel gelirleri azaldı. Buna karşın evden çalışma nedeni ile ev içindeki harcamaları arttı. Dolayısıyla kamu çalışanları, pandemi sürecinde birden fazla kez yoksullaştı.
– Araştırmamıza katılanların %2’sinin ücretinin arttığını dile getirmesine karşın en az %26’sı ücretinin azaldığını belirtmiştir.
– Kamu emekçileri pandemiyle ilgili istatistiklere güvenmiyor, bir an önce aşı olup işine dönmek istiyor. Gelecekten ise umutsuz.
– Araştırmaya katılan kamu emekçilerinin %96’sı normalleşmenin çok uzun zaman alacağını, %79’u sağlık sisteminin mevcut sorunla baş etmekte yetersiz kaldığını, %65’i açıklanan ilgili istatistiklerin güvenilir olmadığını, %72’si çocukları için iyi bir gelecek beklentisi içinde olmadığını düşünüyor; %79’u ise bir an önce aşı olup işine dönmek istiyor.
– Araştırmaya katılan kamu emekçilerinin %90’ı Covid-19 salgınının çalışma düzenine etkisinin olduğunu ifade etmiştir. MEB bünyesinde çalışanlarda bu oran %98, sağlık alanında %70, yerel yönetimlerde %88 olarak ifade edilmiştir.
– Çalışma düzeni en fazla etkilenen işkollarının başında sağlık işkolu gelmektedir.
– ’Covid 19 çalışma düzenimi etkiledi’ diyenlerin %74’ü evli olduğunu, %75’i yaşadıkları hanede çocuk olduğunu ve %58’i çocukların okula gittiğini ifade etmiştir.
– Araştırma kapsamında ‘Covid-19 çalışma düzenimi etkiledi’ diyenlere ‘çalışma düzeniniz nasıl etkilendi’ diye çok seçenekli ve açık uçlu sorduğumuz soruya verilen yanıtlara göre kamu emekçilerinin; %58’inin çalışma saatleri değişmiş, %53’ü evden çalışmaya başlamış, %21’inin çalışma saatleri artmış, %15’inin çalışma saatleri rotasyonla belirlenmiş, %10 yasal izin hakkını kullanmamış, %9’u hafta sonu tatil hakkını kullanmamış, %9’u öğlen tatili hakkını kullanmamış.
*Araştırmaya katılan tüm katılımcılara ‘Covid-19 sürecinde işyerine gitmeden uzaktan çalışmanız oldu mu?’ şeklinde sorduğumuz soruya katılımcıların %64’ü uzaktan çalışma yaptığını ifade etmiştir.
*Pandemi sürecinde kamu çalışanlarının ücretlerinin de etkilendiği araştırmaya katılanlara ifade edilmiştir. Katılımcıların %72’si ‘ücretim etkilenmedi’ derken, %26’si ‘Ücretim azaldı’, %2’si ise ‘ücretim arttı” şeklinde yanıt vermiştir. ‘Ücretim azaldı’ diyenlerin oranı MEB’de %39 iken sağlıkta %24, tarım ve orman alanında %15, ulaştırma ve altyapı alanında %14’tür. En çok öğretmenlerin ücretlerinde düşüş yaşandığı ifade edilmiştir.”
MA